تصور کنید نوزاد کوچکتان با چشم‌های کنجکاو به شما نگاه میکند و با کوچک‌ترین چیزها شگفت‌زده میشود؛ یک لبخند، صدای شما یا تکان خوردن یک اسباب‌بازی رنگی. بازی با نوزاد نه‌تنها او را سرگرم میکند، بلکه یکی از مهمترین راه‌های رشد ذهنی، جسمی و عاطفی اوست. هر لحظه‌ای که با فرزندتان بازی می‌کنید، به او کمک می‌کنید تا دنیای اطراف را کشف کند، مهارت‌های جدید بیاموزد و پیوند عاطفی عمیق‌تری با شما برقرار کند.
اما چه نوع بازی‌هایی برای نوزاد مناسب است؟ چگونه می‌توان بدون نیاز به اسباب‌بازی‌های گران‌قیمت، لحظات شادی برای او خلق کرد؟ در این مقاله، مجموعه‌ای از بهترین بازی‌های مناسب برای نوزادان از بدو تولد تا ۱۲ ماهگی را معرفی می‌کنیم که هم برای رشد او مفید هستند و هم لحظاتی لذت‌بخش برای شما رقم می‌زنند.
- چرا بازی با نوزاد مهم است؟
- بهترین زمان برای بازی با نوزاد
- انواع بازی‌های مناسب برای نوزادان در سنین مختلف
- بازی‌های تعاملی والدین و نوزاد برای تقویت ارتباط عاطفی
- چه اسباب‌بازی‌هایی برای بازی با نوزاد بهترند؟
- نکات ایمنی هنگام بازی با نوزاد
چرا بازی با نوزاد مهم است؟
بازی کردن یکی از اصلی‌ترین راه‌های رشد نوزادان است. در طول بازی، نوزادان مهارت‌های مختلفی را یاد می‌گیرند، از شناخت صداها و رنگ‌ها گرفته تا تقویت عضلات بدنشان. برخی از مهمترین فواید بازی برای نوزادان عبارت‌اند از:
- تقویت مهارت‌های حرکتی: نوزادان با تکان دادن دست‌ها و پاهای خود در هنگام بازی، عضلاتشان را تقویت می‌کنند.
- تحریک حواس پنج‌گانه: لمس اشیا، شنیدن صداهای مختلف و تماشای رنگ‌ها به رشد حواس نوزاد کمک میکند.
- تقویت ارتباط والدین و نوزاد: بازی کردن باعث ایجاد پیوند عاطفی قوی بین شما و فرزندتان میشود.
بهترین زمان برای بازی با نوزاد
شاید این سؤال برایتان پیش بیاید که چه زمانی برای بازی با نوزاد مناسب‌تر است؟ بهترین زمان، لحظاتی است که نوزاد سرحال و خوشحال است. معمولاً بعد از خواب و شیر خوردن، نوزادان بیشترین آمادگی را برای بازی دارند. اما اگر نشانه‌های خستگی مثل مالیدن چشم‌ها، بی‌قراری یا بی‌توجهی را مشاهده کردید، بهتر است بازی را به زمان دیگری موکول کنید.
انواع بازی‌های مناسب برای نوزادان در سنین مختلف
نوزادان در هر سنی نیازهای رشدی متفاوتی دارند، بنابراین بازی‌هایی که برای آن‌ها مناسب است نیز تغییر میکند. در ادامه، بهترین بازی‌ها برای نوزادان بر اساس سنشان معرفی شده است:
بازی‌های مناسب برای نوزادان ۰ تا ۳ ماهه
در این سن، نوزادان بیشتر از طریق حواس خود یاد می‌گیرند. بازی‌هایی که بینایی، شنوایی و حس لامسه را تحریک می‌کنند، برای آن‌ها مفید هستند.
- صحبت کردن و آواز خواندن
- با نوزاد خود صحبت کنید و نام او را صدا بزنید.
- شعرها و لالایی‌های کودکانه بخوانید تا با صدای شما آشنا شود.
- حرکت دادن اشیا جلوی چشمان نوزاد
- اسباب‌بازی‌های رنگی یا سیاه‌وسفید را در مقابل چشمانش تکان دهید تا آن را دنبال کند.
- بازی با دستان و پاهای نوزاد
- با دستان نوزاد به‌آرامی دست بزنید یا پاهای او را به‌صورت دوچرخه‌ای حرکت دهید.
- ماساژ و لمس ملایم
- ماساژ ملایم بدن نوزاد با روغن مخصوص، حس امنیت و آرامش را در او تقویت میکند.
بازی‌های مناسب برای نوزادان ۳ تا ۶ ماهه
در این دوره، نوزادان شروع به گرفتن اشیا، شناخت چهره‌ها و صداهای آشنا می‌کنند. بازی‌های حرکتی و تعاملی برای آن‌ها جذاب‌تر میشود.
- بازی با جغجغه
- یک جغجغه یا اسباب‌بازی صدادار را تکان دهید و توجه نوزاد را جلب کنید.
- تشویق به غلت زدن
- یک اسباب‌بازی جذاب را کمی دورتر از نوزاد بگذارید تا او را تشویق به غلت زدن کنید.
- قایم‌موشک ساده
- دست‌هایتان را جلوی صورتتان بگیرید و بعد با گفتن “دالی!” آن را کنار بزنید.
- آب‌بازی در حمام
- هنگام حمام کردن، با ریختن آب روی دست و پای نوزاد، حس لامسه او را تقویت کنید.
بازی‌های مناسب برای نوزادان ۶ تا ۹ ماهه
نوزادان در این سن شروع به نشستن، سینه‌خیز رفتن و کشف دنیای اطراف خود می‌کنند. بازی‌هایی که مهارت‌های حرکتی و شناختی را تقویت می‌کنند، برایشان بسیار مفید هستند.
- بازی با اسباب‌بازی‌های قابل چیدن
- مکعب‌های رنگی نرم را روی هم بگذارید و اجازه دهید نوزاد آن‌ها را بیندازد.
- تشویق به سینه‌خیز رفتن
- یک وسیله‌ی جذاب را جلوی نوزاد قرار دهید تا برای رسیدن به آن تلاش کند.
- کشف اشیا با بافت‌های مختلف
- پارچه‌های نرم، پلاستیک حبابی، اسفنج و دیگر بافت‌های ایمن را در اختیار نوزاد بگذارید تا لمس کند.
- کشف صداهای جدید
- با قاشق و قابلمه صدا ایجاد کنید و اجازه دهید نوزاد واکنش نشان دهد.
بازی‌های مناسب برای نوزادان ۹ تا ۱۲ ماهه
در این سن، نوزادان شروع به ایستادن، برداشتن اولین قدم‌ها و تقلید از دیگران می‌کنند. بازی‌های تعاملی برای آن‌ها بسیار جذاب خواهد بود.
- بازی با توپ
- یک توپ نرم را به‌آرامی به سمت نوزاد بغلتانید و او را تشویق کنید تا آن را بگیرد.
- تشویق به ایستادن و راه رفتن
- دست نوزاد را بگیرید و کمک کنید که بایستد و چند قدم بردارد.
- بازی‌های تقلیدی
- دست زدن، بای‌بای کردن و تقلید صداهای حیوانات را با نوزاد تمرین کنید.
- قرار دادن اشیا در ظرف و بیرون آوردن آن‌ها
- یک سبد کوچک را پر از اسباب‌بازی‌های کوچک کنید و اجازه دهید نوزاد آن‌ها را خارج و دوباره داخل بگذارد.
بازی‌های تعاملی والدین و نوزاد برای تقویت ارتباط عاطفی
نوزادان از همان روزهای اول زندگی با دیدن چهره والدین، شنیدن صدای آن‌ها و لمس دستانشان احساس امنیت و آرامش می‌کنند. بازی‌های تعاملی نه‌تنها باعث سرگرمی نوزاد میشود، بلکه پیوند عاطفی عمیق‌تری بین شما و فرزندتان ایجاد میکند. در ادامه، چند بازی ساده اما مؤثر برای تقویت این ارتباط معرفی شده است.
بیشتر بخوانید: بازی فکری کودکان در خانه؛ بهترین کلاس درس برای بچه‌ها
۱. تماس چشمی و صحبت کردن با نوزاد
تماس چشمی باعث افزایش حس امنیت در نوزاد شده و او را به برقراری ارتباط تشویق میکند.
- نوزاد را در آغوش بگیرید و مستقیم به چشمانش نگاه کنید.
- با او صحبت کنید، لبخند بزنید و منتظر واکنش‌هایش بمانید.
- جملات ساده‌ای مثل “سلام عزیزم، امروز چطوری؟” بگویید و با تغییر تُن صدا، بازی را جذاب‌تر کنید.
۲. ماساژ و لمس ملایم بدن نوزاد
لمس و ماساژ باعث ایجاد احساس امنیت و آرامش در نوزاد میشود و کیفیت خواب او را بهبود می‌بخشد.
- بعد از حمام، با روغن مخصوص نوزاد بدن او را به‌آرامی ماساژ دهید.
- هنگام ماساژ با نوزاد صحبت کنید یا برایش لالایی بخوانید.
- لمس کف دست و پاها و فشردن ملایم انگشتان او باعث افزایش حس اعتماد و نزدیکی میشود.
3. آواز خواندن و لالایی گفتن
صدای والدین به‌ویژه هنگام آواز خواندن یا گفتن لالایی، برای نوزاد آرامش‌بخش است و ارتباط عاطفی او را تقویت میکند.
- لالایی‌های کودکانه یا آهنگ‌های آرام‌بخش برای نوزاد بخوانید.
- می‌توانید همراه با آواز، حرکات دست یا صورت انجام دهید تا توجه نوزاد بیشتر جلب شود.
4. بغل کردن و تاب دادن ملایم نوزاد
بغل کردن نوزاد و حرکت دادن او به‌طور ملایم باعث احساس امنیت و تقویت پیوند عاطفی میشود.
- نوزاد را در آغوش بگیرید و به‌آرامی تاب دهید.
- می‌توانید هم‌زمان با حرکت دادن او، یک لالایی یا شعر کودکانه بخوانید.
5. بازی “بوسه باران”
نوازش و بوسیدن بخش‌هایی از بدن نوزاد مانند گونه‌ها، پیشانی و انگشتان باعث افزایش احساس محبت و امنیت میشود.
- نوزاد را روی پای خود بگذارید و با خنده و شادی، گونه‌هایش را ببوسید.
- می‌توانید بگویید: “حالا یه بوس کوچولو برای دماغ خوشگلش!”
6. بازی “آینه”
دیدن چهره خود در آینه برای نوزاد جذاب است و کمک میکند که چهره‌ها را بشناسد.
- نوزاد را جلوی آینه بگیرید و به او لبخند بزنید.
- اسم او را صدا کنید و به چهره‌اش اشاره کنید.
- می‌توانید با تغییر حالت چهره، او را به تقلید تشویق کنید.
7. تقلید صداها و حرکات نوزاد
وقتی والدین صداها و حرکات نوزاد را تقلید می‌کنند، او احساس میکند که حرف‌هایش شنیده میشود و این باعث تقویت ارتباط عاطفی میشود.
- اگر نوزاد صداهایی مثل “آغو” یا “اَه” تولید کرد، شما هم همان صداها را تکرار کنید.
- اگر دست‌هایش را تکان داد، شما هم حرکت او را تقلید کنید.
چه اسباب‌بازی‌هایی برای بازی با نوزاد بهترند؟
بازی کردن با اسباب‌بازی‌های مناسب نقش مهمی در رشد مهارت‌های حرکتی، شناختی، حسی و اجتماعی نوزاد دارد. جغجغه‌ها و توپ‌های نرم هماهنگی دست و چشم را تقویت می‌کنند، کتاب‌های پارچه‌ای و اسباب‌بازی‌های موزیکال به رشد مهارت‌های زبانی و شناختی کمک می‌کنند و عروسک‌های نرم حس همدلی را در نوزاد افزایش می‌دهند.
نکات ایمنی هنگام بازی با نوزاد
- از اسباب‌بازی‌هایی که قطعات کوچک و جداشدنی دارند، دوری کنید.
- هنگام بازی، محیط اطراف را بررسی کنید تا خطر افتادن یا ضربه خوردن وجود نداشته باشد.
- همیشه هنگام بازی با نوزاد، او را تحت نظر داشته باشید.
- از آنجایی که نوزادان هر چیزی را وارد دهان خود می‌کنند، انتخاب بهترین جنس عروسک نوزاد اهمیت ویژه‌ای دارد.
کلام آخر
بازی کردن با نوزاد نه‌تنها برای رشد و یادگیری او مفید است، بلکه باعث میشود لحظات شادی را با او سپری کنید و خاطراتی به‌یادماندنی بسازید. اگر به دنبال لباس‌های نرم، راحت و باکیفیت برای نوزاد عزیزتان هستید، پیشنهاد می‌کنیم سری به فروشگاه اینترنتی کارترزلند بزنید. در این فروشگاه، مجموعه‌ای از بهترین لباس‌های نوزادی با طراحی‌های زیبا و جنس لطیف در انتظار شماست!
سوالات متداول
بهترین بازی برای نوزاد زیر ۳ ماه چیست؟
صحبت کردن، ماساژ، تکان دادن اشیا جلوی چشم او و شنیدن موسیقی ملایم.
چند ساعت در روز باید با نوزاد بازی کنیم؟
بسته به سن نوزاد، بین ۱۰ تا ۳۰ دقیقه در چند نوبت، زمانی که او سرحال است.
آیا بازی با نوزاد باعث رشد سریعتر او میشود؟
بله، بازی کردن به رشد ذهنی، جسمی و احساسی نوزاد کمک میکند.
- مراحل رشد نوزاد از بدو تولد تا یک سالگی
- خواباندن نوزاد | 5 روش خواباندن نوزاد بدخواب
- ماساژ نوزاد | لمس جادویی برای آرامش و رشد بهتر
- فاکتورهای مهم خرید لباس بچه از دید مادران حساس
شما چه بازی‌هایی را با نوزاد خود انجام می‌دهید؟ تجربیاتتان را در کادر پایین با ما به اشتراک بگذارید.
آخرین دیدگاهها