یکی از دغدغه‌های همیشگی والدین سرگرمی و تخلیه انرژی و هیجان کودکان به شیوه درست است. بازی با موبایل، با وجود آسیبهایی مثل؛ آسیب چشمی، فاصله گرفتن کودکان از همسالان خود و منزوی شدن، اختلالات تغذیه و خواب، مشکلات اسکلتی و عضلانی و… که به همراه دارد به شدت بین کودکان محبوب و جذاب است و همین امر والدین را نگران میکند. زمانی که این آسیب‌ها را با مزایای بازی فکری کودکان مقایسه می‌کنیم اهمیت و ضرورت انجام بازی فکری با کودکان در منزل برای ما دوچندان میشود.
از همان دوران نوزادی که جغجغه به دست نوزادمان می‌دهیم و چشمها، گوش‌ها و عضلاتش را به کنجکاوی وادار می‌کنیم، به عنوان پدر و مادر، به نقش “بازی” در رشد مهارتهای جسمی و ذهنی فرزندمان واقفیم و همواره به دنبال راه‌هایی برای تقویت هوش و خلاقیت او هستیم.
تا انتهای مطلب با کارترزلند همراه باشید تا با تعدادی از بازی های فکری کودکان آشنا شوید. البته که به منظور ایجاد لحظات شاد و مفرح با فرزندان خود توصیه می‌کنیم بازیهای پیشنهاد شده را در منزل انجام دهید.
آنچه در این مطلب خواهید خواند:
- فواید بازی های فکری برای کودکان در خانه
- چرا انجام بازی های فکری پیش از دبستان مهم است؟
- پنج مثال به عنوان بازی فکری برای کودکان در خانه
فواید بازی های فکری برای کودکان در خانه
- ورزش و تمرینی برای مغز
- تقویت هوش و توانایی کودکان
- به چالش کشیدن استعداد‌ها و دانش‌ها
- پرورش خلاقیت و افزایش قدرت تخیل
- کاهش استرس و افزایش اعتماد‌به‌نفس
- مشوق کار گروهی و رشد مهارتهای اجتماعی و شناختی
- پرورش مهارتهای کودکان، پرورش تفکر نقادانه و تحلیلگر و افزایش قدرت حل مسئله
- بهترین روش برای آموزش به کودکانی که همیشه کنجکاو هستند و دائماً در حال کشف‌های جدید هستند.
- مؤثر در رشد ذهنی، جسمی و حرکتی
- تجربه شکست و پیروزی
چرا انجام بازی های فکری کودکانه پیش از دبستان مهم است؟
انسان برای رشد ذهنی و اجتماعی خود نیاز به تفکر دارد. بازی فکری؛ خمیر‌مایه تفکر است. بازی فکری در هر سنی برای تقویت ذهن و بهبود عملکرد آن مفید می‌باشد ولی در سن پیش از دبستان بسیار حیاتی است. درنتیجه اهمیت بازی فکری را برای تقویت مهارتهای کودکان و شکوفایی استعدادهای نهفته آنها دست کم نگیرید.
در ادامه یکی از بهترین بازیهای فکری خلاقانه را برای سنین پیش از دبستان معرفی می‌کنیم و پس از آن به 5 بازی فکری کودکان برای سرگرم شدن و افزایش مهارتهای کودک شما می‌پردازیم که به راحتی می‌توانید از وسایل موجود در منزل، بعضی از آنها را تهیه کنید.
دست‌چین؛ بازی فکری گروهی، شاد و مهیج
آنچه برای انجام بازی فکری دست‌چین نیاز دارید: 2 الی 4 نفر شرکت‌کننده، 20 عدد لیوان کوچک در 5 رنگ (هر نفر 5 لیوان)، کارت‌هایی حاوی تصویر با الگو‌هایی در حالت عمودی و افقی، زنگ
نحوه انجام بازی: ابتدا به هر بازیکن 5 لیوان در 5 رنگ متفاوت داده میشود، سپس یکی از کارت‌ها را به عنوان نمونه در وسط قرار میدهند در این هنگام بازیکنان باید به سرعت بر حسب الگو و ترتیب رنگ کارت، لیوان‌ها را بچینند. کسی که زود‌تر لیوان‌ها را بچیند زنگ را به صدا در می‌آورد اگر مطابق الگو و درست چیده‌باشد، کارت مال او میشود. در آخر تعداد کارت‌های هر بازیکن برنده را مشخص میکند.
چرا باید بازی فکری دست‌چین را انجام بدهیم؟ یکی از بهترین بازیها برای افزایش سرعت عمل و پردازش اطلاعات دیداری است. بازی فکری دست‌چین افزایش سرعت عمل، تقویت حافظه دیداری، افزایش تمرکز و پرورش هوش هیجانی را به عنوان یک بازی فکری کودکانه در خانه برای فرزندان شما به ارمغان می‌آورد.
پنج مثال به عنوان بازی فکری برای کودکان در خانه
بهترین بازی، بازی‌ای است که بر حوزه خاصی از رشد کودک تمرکز کند مثل؛ مهارتهای حرکتی، کلامی، تشخیص الگو، حافظه، تشخیص روند، تمرکز، تعادل و…
شاید در ذهن شما، بازی فکری برای بچهها، به انواع پازل و جورچین محدود باشد، اما باید بدانید که امروزه تنوع این نوع بازیها بسیار زیاد است و حتماً نباید برای تهیه آنها متحمل هزینه گزاف شوید. بعضی از انواع بازی فکری کودکان را با وسایل دم دستی و ساده موجود در خانه می‌توان درست کرد.
کودکان توسط اسباببازیهای خود دنیای اطراف را می‌شناسند. چه بهتر است تعدادی از لوازم بازی کودکان به صورت هدفمند انتخاب شود و شامل بازیهای فکری کودکانه در خانه باشد. بازیهای فکری زیادی وجود دارند که شما می‌توانید انجام دهید. در ادامه چند مورد از آنها را معرفی می‌کنم.
1. ایجاد مسیر منحنی یا صاف با نوار‌چسب رنگی
روی زمین چسب بچسبانید و از کودک بخواهید بدون اینکه تعادل خود را از دست بدهد روی آن راه برود. قرار دادن جایزه در مسیر و ایجاد ایستگاه سؤال این بازی فکری کودکانه را مهیج‌تر میکند.
ره‌آورد این بازی برای کودکان: سبب تقویت مهارتهای تعادلی و حرکتی میشود و هماهنگی بین عضلات کودکان و عصب را بیشتر میکند.
2. آموزش رنگ‌شناسی، بازی فکری کودکانه
از کودک بخواهید لوازم (اسباب‌بازی یا اشیای دیگر) را به تفکیک رنگ از هم جدا کند.
ره‌آورد این بازی برای کودکان: کودک شما در حین انجام لذت‌بخش‌ترین فعالیت، یعنی “بازی کردن” با رنگ‌ها آشنا میشود.
3. پیدا کردن اجسام
کارت‌هایی حاوی عکس ساعت، کلید، گل، توپ و… را به کودک نشان دهید و از آنها بخواهید که عکس روی کارت را در اطراف خود پیدا کند.
ره‌آورد این بازی برای کودکان: بهبود توانایی ادراکی و حل مسئله. کودک در حین بازی با اشیا آشنا میشود و تلفظ آنها را یاد می‌گیرد.
4. برج هیجان (jenga)
در این بازی توسط بلوک‌های چوبی برج 18 طبقه‌ای می‌سازید که هر طبقه از سه بلوک تشکیل شده است. هر بازیکن بایستی یک بلوک را تنها به کمک یک دست خود خارج کند. (بلوک برداشته شده نباید از طبقه‌های بالایی باشد.) در آخر بازیکنی که سبب ریزش برج شود بازنده است.
ره‌آورد این بازی برای کودکان: بازی فکری جنگو سبب افزایش مهارت تمرکزی در کودکان میشود.
5. همه رو مثل هم کن!
هر دایره از چهار قسمت تشکیل شده است، که هر قسمت شکل و رنگ خاصی به عنوان الگو دارد. کودکان باید بر حسب الگوی هر دایره، باقی دایره‌ها را تکمیل کنند؛ به صورتی که همگی هم‌شکل شوند.
ره‌آورد این بازی برای کودکان: این بازی فکری کودکانه سب تقویت هوش تصویری، هوش ریاضی، هوش حرکتی و مهارت تمرکزی میشود.
آیا شما با کودک خود بازی فکری می‌کنید؟
متخصصان و روانشناسان به شما والدین گرامی توصیه میکنند فقط تماشاچی نباشید و حتی‌المقدور با کودکان خود هم‌بازی شوید “این فرمول کلیدی برای ورود به قلب کودکان است”. نگاه کردن به بازی بچهها، با اینکه در دل آن حضور داشته باشید متفاوت است.
در هنگام بازی بچهها، تشویقشان کنید و به آنها اعتماد‌به‌نفس بدهید چراکه بازی سبب پایه‌گذاری شخصیت کودکان میشود. چگونه بازی کردن امروز کودکان، چگونگی زندگی فردای آنها را تعیین میکند.
یکی از نیازهای اساسی کودکان بازی و تفریح است. کودکان نیازمند ارتیاط اجتماعی، گفتگو و تعامل خوشایند با خانواده و همسالان خود هستند. بازی فکری با کودکان در منزل بهترین گزینه برای ارضای این نیاز‌ها است.
دنیای جذاب و دوست‌داشتنی بازی کودکان بسیار متنوع و وسیع است. من در این مطلب سعی کردم به اهمیت و فواید بازی های فکری برای کودکان در خانه بپردازم؛ امیدوارم مفید واقع شود.
به نظر شما چه بازی های فکری دیگری می‌تواند برای کودکان مفرح و سودمند باشد؟
مطالب پیشنهادی برای والدین:
آخرین دیدگاهها